Een verstopte neus, kriebel, niezen of juist een loopneus.
Enkele van veel voorkomende problemen bij mensen die last hebben van allergische reacties, vaak verkouden zijn of andere redenen.
De oplossing lijkt zo eenvoudig even sprayen in je ene en dan je andere neusgat en je bent er voorlopig weer vanaf.
Maar is het langdurig gebruik van neusspray eigenlijk wel goed om langdurig te gebruiken? Of zijn er toch wat risico’s aan verbonden?
En wat zijn de dan de alternatieven?
Lees verder om hier achter te komen en ook geef ik je een aantal goed werkende alternatieven om te minderen met de neussprays of zelfs om helemaal te stoppen.
De voordelen van een goed werkend neusslijmvlies
Je gebruikt je neus om te ademhalen en te ruiken. Ook heb ik weleens gehoord dat je aan de neus kan zien of iemand liegt, maar dat heb ik eigenlijk nog nooit meegemaakt.
Je neus is zo opgebouwd dat het de ingeademde lucht kan zuiveren.
Belangrijk is daarbij het neusslijmvlies wat bacteriën, virussen en ook luchtvervuiling filtert voordat het naar je longen gaat.
Daarmee is je neus een belangrijk onderdeel van het immuunsysteem.
Hoe beter het slijm in je neus vervelende indringers kan tegenhouden voordat ze echt in je lichaam terecht komen, hoe beter dat is voor je gezondheid.
Zo bleek ook uit wetenschappelijke bronnen tijdens de corona pandemie.
Hoe meer anti stoffen er in het neusslijmvlies zaten, hoe minder symptomen men had van COVID zelf.
Deze antistoffen bleven zelfs tot 9 maanden na de infectie nog in de neus aanwezig wat de kans op een nieuwe ziekteperiode aanzienlijk verkleinde.
Je mond is om te eten en te praten en je neus is echt ontworpen om door te ademen.
Maar dan moet je wel goed kunnen ademen door je neus.
En dat gaat lastig als je een chronisch verstopte neus hebt.
Dus wat veel gebeurt, en waarschijnlijk doe jij daar ook aan mee, is dat je heel snel naar neussprays grijpt.
Hoe neusspray werkt en waarom het zo verleidelijk is
Veel gebruikte neussprays bevatten vaak een van de volgende twee ingrediënten.
- Corticosteroïden
- Xylometazoline
De corticosteroïden remmen bepaalde prikkels uit de buitenlucht die ontstekingen van het neusslijmvlies veroorzaken.
Hierdoor verminderen (allergische) neusklachten zoals verstopping, of juist een loopneus maar ook niezen en jeuk.
Het stofje Xylometazoline vernauwt de bloedvaatjes in de slijmvliezen van je neus. Hierdoor vermindert de zwelling. Binnen 5 minuten merk je al resultaat en kan je beter door je neus ademen.
Dat klinkt allemaal heel erg fijn. En zeker bij kortdurend gebruik kan dit een uitkomst zijn.
De medicatie kan echter al een probleem worden bij gebruik langer dan 7 dagen..
En zo komen er flink wat bijwerkingen om de hoek kijken bij dit op het eerste gezicht onschuldige spulletje.
De bijwerkingen van neusspray gebruik
Hoe onschuldig die neusspray in het begin ook lijkt. Gebruik je het langer, dan kan je neusslijmvlies beschadigen en flink opzwellen waardoor je steeds meer nodig hebt.
Het Nederlands onderzoekscentrum voor Medicatie Bijwerkingen ‘Lareb’ geeft het volgende lijstje als de meest gemelde bijwerkingen veelvuldig gebruik van neussprays.
- Hoofdpijn
- Prikkelend gevoel
- Jeuk
- Neusverstopping
- Zwelling in de neus
- Verlies van reuk en smaak
- Neusbloeding
- Misselijkheid
- Hartkloppingen
- Wazig zien
- Duizeligheid
Hoewel sommige van deze bekende bijwerkingen zeldzaam zijn, is het frappant om te lezen dat, neusverstopping, zwelling, of bijvoorbeeld jeuk regelmatig voorkomt.
Terwijl dit vaak de redenen zijn om neussprays juist te gaan gebruiken.
Rebound effect en verslaving wanneer je langdurig neusspray gebruikt
Bij gebruik langer dan 7 dagen kunnen neussprays met xylometazoline of oxymetazoline juist weer zorgen dat de neus dicht gaat zitten.
Ja, de neusspray werkt nog steeds op het moment dat je het gebruikt, maar binnen enkele uren zal je neus meer verstopt raken dan daarvoor.
Dit is het zogenaamde “rebound effect” wat optreed.
Je gaat steeds meer gebruiken om de neus vrij te houden. Je kan al snel niet meer zonder en wordt steeds meer afhankelijk.
Het middel wat je eerst gebruikte als verlichting wordt nu onderdeel van de kwaal en je kan zo zelfs verslaafd raken.
Je verwacht het niet dat zo’n klein flesje wat gewoon bij de lokale drogist tussen de printerinkt en luiers ligt voor zoveel problemen kan zorgen.
Gelukkig zijn er websites als stoppenmetneusspray.nl en ook de afkickkliniek heeft er een aparte pagina aan gewijd. Ook KNO artsen waarschuwen steeds vaker de verslaving die op de loer ligt.
Houd er rekening mee dat het afkicken van neusspray niet altijd makkelijk is en er kunnen serieuze ontwenningsverschijnselen optreden welke zowel lichamelijk als mentaal van aard kunnen zijn. De afkickkliniekwijzer vermeld de volgende problemen:
- (Hevige) verstopping van de neus
- Drang om veel te niezen
- Loopneus of kriebelende neus
- Moeite met ademen
- Pijnlijke keel
- Hoofdpijn
- Paniek- of angstaanvallen
Neusspray kan schade aan het neusslijmvlies veroorzaken
Wanneer je neusslijmvlies geïrriteerd is, wordt het dik en opgezwollen, en kan het zelfs ontstoken raken.
Je kan daardoor vaker een niesbui hebben, een droge mond, of een droge neus.
En soms zelfs bloedneuzen en korstjesvorming aan de binnenkant van je neus.
Je hebt kunnen lezen dat je neus de eerste verdedigingslinie met de buitenlucht is.
Wanneer deze barrière open is, (bij een bloedneus) dan is het voor ongewenste indringers veel makkelijker om direct IN je lichaam te komen.
Door de korstjes die ontstaan door de bloedingen kunnen de trilhaartjes ook minder goed de ingeademde lucht filteren.
Mogelijke systemische bijwerkingen
Als je neus goed zijn werk doet zouden bacteriën of virussen niet zo snel IN je lichaam kunnen komen.
Gebeurd dit wel dan zal je immuunsysteem aan de slag moeten gaan om de indringers te doden.
Zitten er ontstekingen in je neus zoals ik eerder vertelde, dan kan indirect je immuunsysteem overbelast raken.
Hoe merk je dat je immuunsysteem keihard aan het werk is?
Dat gevoel ken je misschien wel van wanneer je last van verkoudheid hebt of grieperig bent.
Op dat moment zet je lichaam alle zeilen bij om de virussen te verslaan.
Je voelt je moe en futloos, snel last van spierpijn, je slaapt misschien slechter en je bent prikkelbaarder.
Lees hier meer over het immuunsysteem. Zo leggen we hier ook uit hoe het komt dat wanneer je immuunsysteem het te druk heeft je zo vaak van die langdurige vage klachten ervaart.
Veel huisartsen en KNO artsen waarschuwen voor het langer gebruiken.
Bij een geneesmiddel informatie centrumzoals je huisarts of apotheek kan je advies opvragen over alle verschillende medicaties zodat je altijd dezelfde informatie kunt krijgen van je apotheker. Van de beschreven medicijnen zijn geen belangrijke wisselwerkingen met andere medicijnen bekend.
Maar lees altijd zelf de officiële bijsluiter voor de mogelijke bijwerkingen van neussprays.
Hoe veilig te stoppen met neussprays
Stoppen met neusspray kan je veilig doen.
Dit kan natuurlijk van de een op de andere dag. De “Cold Turkey” stijl.
Het moet bij je passen, en er is grote kans dat je te maken krijgt met ontwenningsverschijnselen. Zeker als je de spray al heel langdurig gebruikt.
Het kan aanvoelen alsof je verkouden of benauwd bent.
Heb geduld en ook wat doorzettingsvermogen, het kan een tijdje duren voordat je neus volledig hersteld is.
Een andere aanpak is om geleidelijk het gebruik af te bouwen. Spray dus elke dag minder vaak tot dat je helemaal kan stoppen.
Je kan ook per neusgat af bouwen. Bij deze methode stop je volledig met de spray in één neusgat en vervolgens laat je de andere met rust.
Op deze manier is de overgang naar volledig stoppen minder abrupt, doordat je altijd nog door een neusgat kan blijven ademen.
Zoutoplossing
Je kan het afbouwen ondersteunen met (zelfgemaakte) zoute neusdruppels.
Dit kunt je zonder bezwaar langdurig gebruiken. Je neus zal niet ontstoken raken.
Er zijn speciale neusdouches te koop, zoals deze van rhinohorn (via Bol.com)
Daarmee kan je eenvoudig je neus spoelen met een zoutoplossing in lauw water.
Dit kost wat meer moeite maar zal wel het gewenste effect bereiken tijdens het afbouwen, namelijk een vrije neus waardoor je wel kan ademen. En bovendien spoelt het ook je neus schoon van eventuele pollen, als je daar last van hebt.
De Buteyko Methode
Met de juiste ademhaling kun je het risico op verstoppingen verminderen en zelfs chronische klachten verlichten. Als je toch last hebt van een verstopte neus, kun je de volgende oefening, ontwikkeld door Dr. Buteyko, proberen om je neus weer open te krijgen:
- Adem rustig in en uit door je neus, indien mogelijk.
- Sluit je neus na een uitademing en houd je adem in.
- Schud zachtjes je hoofd op en neer, waarbij je je schouders ook laat bewegen.
- Ga door totdat je de drang voelt om weer te ademen.
- Hervat je normale ademhaling.
- Herhaal deze stappen enkele keren, waarbij tussenpozen van een halve minuut het beste resultaat geven.
Herhaal deze oefening ongeveer 5 keer om het effect goed te ervaren, het is hierbij belangrijk dat je je adem echt voor een langere tijd inhoudt. Dit mag best wat pittig aanvoelen.
Kijk voor meer informatie op de website van het Buteyko Instituut.
Stomen
Het inademen van stoom kan de symptomen van verstopte sinussen verminderen.
Daarnaast kan een warme douche (tijdelijk) helpen om gemakkelijker te ademen.
De ouderwetse manier om boven een stomende pan te hangen met een theedoek over je hoofd werkt nog steeds.
Als je het spannend vind om zelfstandig te stoppen, kan je altijd overleggen met je huisarts over de medische richtlijnen van xylometazoline en corticosteroïden voor de meest passende behandeling.
Pak de oorzaak van je verstopte neus aan
Nu je voldoende handvatten hebt om zelfstandig je neusspray gebruik af te bouwen wil dit natuurlijk ook langdurig vol kunnen houden.
Daarom wil je de oorzaken van je neusklachten zelf oplossen.
Wanneer de oorzaak een verkoudheid of griep is, probeer deze tijd dan uit te zitten. Als je een gezond en goed werkend immuunsysteem hebt dan is dit vaak in een paar dagen over.
Natuurlijk kan je neus vrijmaken met een zoutoplossing of door te stomen zoals ik hierboven al besproken heb.
En kom je er echt niet doorheen, dan kan je best wel kortdurend een spray gebruiken.
Je zou naar een kinderdosering kunnen kijken.
Die werken vaak ook voldoende maar bevatten minder of geen van de werkzame stoffen welke voor klachten kunnen zorgen. Lees altijd de bijsluiter en check op bijwerkingen.
Los je hooikoorts op
Dit kan natuurlijk ook als hooikoorts de onderliggende oorzaak is.
Maar vergeet niet om de oorzaak van je hooikoorts op te lossen.
In dit artikel leggen we uit hoe je in veel gevallen zelf van je hooikoorts kan afkomen.
Dit kan werken voor allergieën door pollen of grassen, maar ook dieren of bijvoorbeeld huisstofmijt.
Er zijn verschillende (bloed)testen beschikbaar om te onderzoeken waar je allergische reacties vandaan komen. Kijk maar eens op deze pagina waar je een handig overzicht van de verschillende soorten allergie testen vindt.
Zo zien we vaker dat zuivel producten bij sommige mensen ontstekingen aan het neusslijmvlies veroorzaken.
Zo’n voedselovergevoeligheid kan je dus testen via de bovenstaande link.
Wat bij jou ook je allergische reacties veroorzaakt, het is altijd goed om deze bij de bron aan te pakken. Er is een duidelijke relatie tussen ons lichaamseigen stof “histamine” en hooikoorts.
Door je histamine problemen aan te pakken lukt het veel mensen om over de hooikoorts heen te groeien. Lees er meer over over in ons artikel over de hooikoorts en histamine relatie.
Verbeter je immuunsysteem
Heb je een verstopte neus door een immuunsysteemprobleem, of heb je een verminderd immuunsysteem door je verstopte neus.
Het is een beetje het kip-en-ei verhaal.
Hoe dan ook wil je dat je immuunsysteem goed functioneert zodat jij je zo goed mogelijk voelt.
Je kunt je immuunsysteem een boost geven door op je voeding en je drinken te letten, maar ook door een goed slaapritme met voldoende slaapuren. Of door voldoende te bewegen, stress te verminderen en nog vele andere manieren. Lees maar eens verder in ons artikel hoe verbeter ik mijn immuunsysteem.
Welke voeding is goed voor je immuunsysteem?
Misschien een open deur maar groenten zijn goed voor je. Vooral als je er wat meer dan aanbevolen van eet en ook lekker gevarieerd.
Het is een goede voedingsbodem voor je darmbacteriën, welk een belangrijke schakel zijn in een gezond immuunsysteem. Lees er meer over in ons artikel hoe kan ik mijn microbioom verbeteren.
Omega 3
Wil je jezelf ondersteunen met wat extra vitamines of andere suppletie, kijk dan eens naar Omega 3.
Dit is een onmisbaar product voor een goed werkend immuunsysteem, maar zou ook helpen om je klachten te verminderen zoals een verstopte neus, jeuk of veel niezen. (tenminste, dit was de uitkomst van een onderzoek bij muizen)
Onze voorkeur gaat uit naar een goede vloeibare visolie om voldoende omega 3 binnen te krijgen. Die goedkope capsules die je op elke hoek van de straat kan kopen zijn vaak van veel mindere kwaliteit. Of probeer eens meerdere keren per week een goede vette vis te eten.
Vitamine D
Onderzoek geeft aan dat veel mensen met de typische allergische neusklachten vaak een (behoorlijk) tekort hebben aan vitamine D.
Bovendien zijn de symptomen vaak ook erger.
Ander onderzoek geeft dan ook weer aan dat wanneer je wel extra vitamine D toevoegt de ernst van de symptomen afnemen.
Kurkuma
Kurkuma heeft ontstekingsremmende eigenschapen die je kunnen helpen in het verbeteren van je neusgezondheid. Ook kan kurkuma helpen om de histamine reacties te verminderen.
Kurkuma van vitakruid >>
Zink
Onderzoek geeft aan dat zink de duur verkort van verkoudheidssymptomen bij volwassenen.
Ook geen slecht supplement dus om deze te gebruiken in het griepseizoen.
Zink van vitakruid >>
Ben je opzoek naar een kortingscode voor supplementen?
Kijk hier voor 10% korting op onze favoriete supplementen merken welke we ook aanraden in onze consulten.
